Get Adobe Flash player
English
  Today it's
SocialTwist Tell-a-Friend
Home Middelbare School NL Uittreksels Uittreksel Joost Zwagerman – De Buitenvrouw

Uittreksel Joost Zwagerman – De Buitenvrouw

User Rating: / 1
PoorBest 
Extracts Dutch Literature
There are no translations available.

Joost Zwagerman – De Buitenvrouw

Arbeiderspers, Amsterdam (1994)

Titelverklaring:

Het boek beschrijft de ervaringen van Theo Altena die een affaire heeft met, de van oorsprong Surinaamse, Iris Duivenpoort. 'Buitenvrouw' is het Surinaams-Nederlandse woord voor de vrouw met wie een man een buitenechtelijke affaire heeft. Iris is de buitenvrouw.

De auteur:

Johannes Jacobus Willebrordus Zwagerman wordt op 18 november 1963 geboren in Alkmaar. Na zijn middelbare school in Alkmaar volgt Joost tot 1984 een onderwijzersopleiding. In 1988 gaat hij Nederlandse taal- en letterkunde studeren aan de Universiteit van Amsterdam. Hij rondt zijn studie niet af, maar neemt een cursus creatief schrijven bij Oek de Jong.

Vanaf 1984 publiceert Joost regelmatig artikelen, proza en poëzie in diverse tijdschriften en schrijft hij bijdragen voor onder meer de Volkskrant, de Primeur en Bzzletin. In 1985 wordt hij medewerker van de literaire bijlage van Vrij Nederland en van 1988 tot 1990 is hij redacteur van het tijdschrift De Held. In 1986 debuteert Joost met de roman De houdgreep, waarna in 1987 de poëziebundel Langs de doofpot en de verhalenbundel Kroondomein volgen. Vals licht en De buitenvrouw worden beiden, in respectievelijk 1991 en 1994, genomineerd voor de AKO literatuurprijs. Vals licht wordt in 1992 verfilmd onder regie van Theo van Gogh.

Als dichter is Joost in de jaren tachtig actief als woordvoerder van de Maximalen. De Maximalen zetten zich af tegen de heersende opvattingen van de Vijftigers en pleiten voor de herintroductie van emotie, actie en dynamiek in de poëzie. Met allerlei ludieke acties trekken de elf dichters (waaronder René Huigen, Arthur Lava, Dalstar en Pieter Boskma) regelmatig de aandacht.

Recent werk:

Tomaatsj (1996, novelle), In het wild (1996, essays en kritieken), Chaos en rumoer (1997, roman)

Literaire stroming:

Moderne Nederlandse literatuur.

Genre:

Psychologische roman.

Samenvatting:

Theo Altena is 33 jaar oud en sinds zes jaar gelukkig getrouwd met Sylvia Houtman. Ze wonen samen in een mooie nieuwbouwwijk in Alkmaar. Sylvia werkt als fiscaal adviseur voor de gemeente en Theo werkt als leraar Nederlands op het Westfries College in Hoorn. In de hoop populair onder zijn leerlingen te worden, stelt Theo zich halfzacht en toegeeflijk op. De leerlingen maken hier naar hartelust misbruik van. Iris Pompier-Duivenpoort komt oorspronkelijk uit Suriname, maar woont al sinds haar tiende in Nederland. Ze is al vijf jaar gelukkig getrouwd met Sydney Pompier en geeft sinds een jaar gymles op hetzelfde College.

Theo en Iris leren elkaar kennen op een schoolkamp en beginnen kort daarna een buitenechtelijke relatie met elkaar. Iedere dinsdag hebben ze samen twee tussenuren, die ze gebruiken om in het huis van Iris te vrijen. De relatie duurt inmiddels al veertien maanden en beiden gaan er vanuit dat niemand in die tijd iets gemerkt heeft.

 

Op de dinsdag dat het boek begint, komt Theo terug op school. Op het bord ziet hij een karikatuur van zichzelf met daarbij de tekst 'Blackie is the best'. Geschrokken laat Theo de karikatuur door een leerling (Wouter Nijman) weghalen. Zijn handen beven te erg om het zelf te doen. 's Avonds gaat Theo verplicht met Sylvia mee naar haar ouders. Als haar vader een onschuldige opmerking maakt over een Hindoestaanse deelnemer aan Telebingo ('doen ze nu ook al mee aan Telebingo'), springt Theo uit zijn vel. Theo heeft het moeilijk met zijn geheim en kan moeilijk slapen.

De volgende ochtend belooft hij Sylvia dat hij zijn excuses zal maken aan haar vader en vertrekt naar school. Als Theo voor het tweede uur het lokaal binnenkomt, staat dezelfde karikatuur, met dezelfde tekst op het bord. Deze keer begint Theo een rede tegen racisme. De klas reageert gepikeerd en beweert dat het alleen hem betreft. Het blijkt dat de vader van Wouter Nijman, Theo en Iris elke dinsdag bij haar thuis ziet. Het vierde uur vindt Theo zes pornografische foto's van een donkere vrouw op zijn bureau. Naast de foto's staat de tekst 'Blackie is the best'. Theo verdeelt de foto's over zes jongens en stuurt ze naar de conrector. Als Wouter Nijman tegenstribbelt, gooit hij hem hardhandig het lokaal uit. Aan het einde van het uur komt de conrector, Ferwerda, naar Theo toe. Ze vertelt hem dat de vader van Wouter naar de inspecteur wil stappen. Theo verweert zich, maar Ferwerda gaat verder en vertelt hem dat zijn relatie met Iris voor iedereen overduidelijk is. Theo geeft zijn relatie toe en keert met een aantal dagen verlof huiswaarts

.

Iris is de bewuste dag niet op school geweest. Volgens Ferwerda is ze van de fiets gevallen. Theo weet echter dat dat niet kan en besluit haar de volgende dag op te wachten (ze hebben afgesproken elkaar thuis niet te bellen). Iris is kwaad dat Theo zijn mond voorbij heeft gepraat. Ze heeft de relatie zelf aan haar man opgebiecht, die haar vervolgens geslagen heeft. Iris beëindigt hun relatie en ze gaan allebei naar huis. Thuisgekomen lijkt het erop of Theo zijn relatie gaan opbiechten, maar hij vertelt over zijn problemen op school. Sylvia doet vervolgens alle bewijzen in de richting van overspel gewoon af als persoonlijke problemen. Theo kan zijn rustige, burgerlijke leven voortzetten.

Tijd en tijdvolgorde:

Als de flash-backs niet worden meegeteld, beslaat het boek ongeveer een week. De flash-backs beschrijven ongeveer 14 maanden.

Plaats/ruimte:

De buitenvrouw speelt zich voornamelijk af in het Westfries College te Hoorn, het huis van Iris en het huis van Theo. Alle ruimtes worden omschreven met behulp van stereotypen.

Karakterbeschrijving en ontwikkeling:

Theo Altena:

Theo is geboren en getogen in Alkmaar, inmiddels 33 jaar oud en gelukkig getrouwd met Sylvia Houtman. Samen wonen ze in een nieuwbouwwijk in Alkmaar. Theo is sinds zes jaar leraar Nederlands op het Westfries College in Hoorn. Hij is een rond karakter.

Iris Pompier-Duivenpoort:

Iris is een knappe, donkere vrouw, geboren in 1967 en op haar tiende naar Nederland verhuisd. Ze woont samen met haar man Sydney in Hoorn. In haar relatie met Theo stelt Iris alle regels op. Ze is een vlak karakter.

Onderlinge relaties:

Sydney Pompier:

Sydney werkt in Amsterdam en woont samen met zijn vrouw Iris in Hoorn. Sydney heeft het overspel van zijn vrouw niet door. Als zij haar relatie opbiecht, straft hij haar.

Sylvia Houtman:

Sylvia werkt als fiscaal adviseur voor de gemeente en verdient net 'ietsje' meer dan Theo. Ze komt enigszins naïef over en weigert de bewijzen van overspel van haar man in te zien. Die bewijzen doet ze af als het resultaat van de spanningen waaronder haar man staat.

Geloofwaardigheid van het verhaal:

Thematiek:

De buitenvrouw stoelt op twee thema's: ontrouw en racisme. De belangrijkste reden voor Theo om verliefd op Iris te worden, is haar huidskleur. Hierin komt het thema racisme terug. Racisme speelt ook een rol als Theo zijn relatie met Iris vertaalt in een kruistocht tegen het racisme. Het thema ontrouw keert terug in het overspel dat Theo en Iris plegen. Later blijkt dat ook Sydney regelmatig ontrouw is.

Motto:

Geen.

Taalgebruik:

Het boek wordt gekenmerkt door een vlotte, populaire, makkelijke schrijfstijl, voorzien van soms wat grof taalgebruik. De relatief korte zinnen maken het boek goed leesbaar.

Opdracht:

Geen.

Vertelsituatie:

Alwetende verteller (auctoriale verteller).

Perspectief:

Het verhaal wordt verteld vanuit de belevingswereld van Theo. Ik-perspectief.

Verhaalopbouw:

De buitenvrouw is opgebouwd uit negentien korte hoofdstukken, voorzien van een opvolgend telwoord. Vooraf wordt het woord buitenvrouw uitgelegd: 'naast wettige echtgenote of vaste concubine een partner die elders woont'.

Eigen mening:

 

Trust in yourself. Your perceptions are often far more accurate than you are willing to believe.

Heb vertrouwen in jezelf. Je waarnemingen zijn vaak veel nauwkeuriger dan je wilt geloven.

Claudia Black